Posted on 7th September 2021

Het Media Park krioelt.

Heb je je ooit afgevraagd waar al het voedsel dat je eet vandaan komt? Het zal je misschien verbazen dat een groot deel op de een of andere manier door bijen wordt geleverd. Als je naar het bord eten op je eettafel kijkt, hebben bijen hun rol gespeeld, ofwel door de vele groenten en fruit die we rechtstreeks eten te bestuiven, ofwel door het voedsel te bestuiven voor de dieren die we vervolgens eten. Britt van team-albert sprak met Ben Bus, imker op het Media Park en oprichter van Stichting Media NatuurPark. Ben legt uit waarom bijen belangrijk zijn en waarom hij juist voor het Media Park heeft gekozen als locatie voor een flink aantal bijenkasten.

Stichting Media NatuurPark

De gemeente Hilversum noemt zich ‘Mediastad in het Groen’. Hiermee ambieert de gemeente een duurzame ontwikkeling van de stad met groene en schone wijken. Het aanwezige groen is van belang voor een gunstig klimaat voor bewoners en bedrijven. De landschapsarchitect Jan Boon heeft het gebied in en rondom het Media Park een mooi, groen en leefbaar gebied gemaakt. Zijn streven was om natuur en cultuur samen te laten komen.

Ben Bus (66), oprichter van ‘De Gooise Bij’, maakt zich zorgen over de achteruitgang van de bijenstand. Hij zocht een unieke plek voor zijn bijen waar het belang van biodiversiteit veel aandacht zou kunnen krijgen. Hij vond steun van de terreinbeheerder van het Media Park en een aantal mediabedrijven die hier zijn gevestigd. Sinds 2014 werkt Ben als imker op het Media Park.

Aan de rand van de grote blusvijver staat sindsdien een rij bijenkasten. Het is een ideale locatie voor de bijen, omdat er voldoende beschutting, schaduw en zon aanwezig is. Het water is ook belangrijk, want bijen halen heel veel water en mineralen uit modder die ze voor de ontwikkeling van het bijenvolk nodig hebben. Het Media Park is een goede plek voor de bijen vanwege de biodiversiteit in deze regio. Bijen verplaatsen zich binnen een straal van 3 kilometer. Rondom Hilversum is er een grote diversiteit aan bloemen, bomen en struiken, inclusief de heide die nu volop bloeit.

Door de vele fruitbomen kan Ben in mei vaak al voorjaarshoning oogsten. Wanneer het weer in de zomer meezit en het een week lang 25 graden is, komt er ook acaciahoning. Hierop volgt dan de zomerhoning van onder andere lindebloesem van de vele lindebomen die Hilversum rijk is. Belangrijk voor de productie van honing is wel dat de bijen goed de winter doorkomen. Iedere kast kan wel een volk van 60.000 bijen tellen. Een productievolk levert vervolgens zo’n 60 kilo honing per jaar.

De afgelopen tijd heeft Ben zich hard gemaakt voor de Stichting Media NatuurPark: Ecologisch groenplan ter vergroting van de biodiversiteit op het Media Park lag hieraan ten grondslag. Veel Media Park eigenaren hebben hun steun toegezegd. Ben wil met de stichting meer kennis overbrengen over het belang van bestuivers zoals wilde bijen en andere insecten. Daarnaast is het ook belangrijk dat locatiebeheerders het belang inzien van bloemen en niet alles wegsnoeien om het er maar netjes uit te laten zien. Het wegmaaien van gras betekent ook verlies van insecten waaronder de wilde bij. Aangepast beheer is dus noodzakelijk.

Wat bijen voor ons doen

Ongeveer 85% van de voor menselijke consumptie geteelde gewassen heeft bijen en andere insecten nodig voor de bestuiving. Dan hebben we het over de meeste groenten en fruit, veel noten en planten zoals koolzaad en zonnebloemen die worden omgezet in olie, maar ook cacaobonen, koffie en thee. Gewassen die worden geteeld als veevoer worden ook bestoven door bijen. Het zijn niet alleen voedselgewassen die afhankelijk zijn van bijenbestuiving, katoen ook. Wist je dat de jaarlijkse wereldwijde bestuiving van gewassen door bijen geschat wordt op 170 miljard dollar? Bijen verdwijnen wereldwijd in een alarmerend tempo als gevolg van pesticiden, parasieten, ziekten en verlies van leefgebied.

De jaarlijkse wereldwijde bestuiving van gewassen door bijen wordt geschat op 170 miljard dollar.

Maar naast het in stand houden van de voedselvoorziening, leveren bijen ook een belangrijke bijdrage aan het ecosysteem. Zaden, fruit en bessen die worden gegeten door vogels en kleine zoogdieren zijn allemaal afkomstig van planten die worden bestoven door bijen. Ieder dier heeft een functie in het ecosysteem, maar hierover gaan we in dit artikel niet te veel uitweiden. Belangrijk om te weten is dus dat de bij een cruciale rol speelt binnen het ecosysteem.

Bijen worden bedreigd

De oorzaak dat bijen worden bedreigd zijn het verlies van bloemenweiden, de parasiet varroamijt is voor de bij een bedreiging, maar ook klimaatverandering en het gebruik van pesticiden is voor alle insecten funest. De varroamijt is een parasiet die zich hecht aan het lichaam van de bij en verzwakt de bij door lichaamssappen uit de larven op te zuigen. Het heeft een grote impact op de bijenteelt en wordt beschouwd als een van de oorzaken van de wereldwijze bijensterfte.

Het gebruik van pesticiden en insecticiden door mensen in tuinen en op grote schaal in landbouw is een andere grote reden waarvoor er steeds minder insecten zoals bijen voorkomen. Deze producten doden niet alleen het gewenste schadelijke insect zoals vliegen, mieren of kakkerlakken aan, maar ook alle andere dieren die ermee in contact komen zoals bijen.

Het verlies van bloemenweiden heeft ook een grote impact op de bedreiging van de bij. Zoals al eerder is benoemd houden bijen van bloemen. Ze voeden zich met hun nectar en stuifmeel. De nectar wordt door bijen gebruikt als voedsel en energiebron om van en naar hun bijenvolk te komen. Het stuifmeel dat ze ook van bloemen halen, wordt gebruikt om samen met nectar de larven in het volk te voeden. Daarnaast hebben bloemen en planten ook bijen nodig voor de voortplanting via bestuiving. Omdat planten zich niet kunnen voortplanten zoals dieren dat doen, hebben ze hulp nodig van externe factoren zoals bijen. Wanneer de bij van de ene naar de andere bloem vliegt, wordt stuifmeel van plant tot plant verspreid. Bijen hebben dus bloemen nodig en bloemen hebben bijen nodig. Hierdoor begrijp je wel dat het belangrijk is om voldoende bloemen en planten te hebben. En dus ook op groene plekken zoals op het Media Park.

Media NatuurPark is in “Samen voor Biodiversiteit” in de prijzen gevallen welke woensdag 14 september wordt uitgereikt door Louise Vet van het Innovatiefonds Deltaplan Biodiversiteitsherstel tijdens de (her-)opening van de Biodiversiteitsroute in Beeld en Geluid.