In 2019 heeft de VPRO 1.762 ton CO2 uitgestoten. Dit was voor de projectgroep Groen is Doen reden genoeg om een klimaatneutraal plan te initiëren. De uitstoot moet drastisch omlaag, maar dit kan niet zonder beleidsvorming. Hoe kun je met een groepje gemotiveerde vrijwilligers nieuw beleid maken?
Eens in de maand komt een club gemotiveerde medewerkers van de VPRO bij elkaar om verschillende vraagstukken rondom duurzaamheid uit te zoeken en aan te pakken. Kleine én grote dingen, de commissie Groen is Doen gaat niets uit de weg. Zo ook niet de ambitie om de CO2-uitstoot van de VPRO drastisch te verminderen.
Groen is Doen vindt dat sommige gebruiken nu echt taboe moeten worden. “We moeten onze denkwijze over duurzaamheid omdraaien. Nu wordt er nog steeds gek opgekeken als mensen zeggen dat ze wel willen recyclen en niet willen printen. We moeten omdenken en elkaar juist gek aankijken als we dit niet zeggen of wel willen printen.” Je kunt duurzaam gedrag promoten door elkaar als individuen te stimuleren, maar dit moet ook van bovenaf komen. “Men wijst altijd naar boven en als we dit doorzetten dan kan dat niet meer, want dan zit het in de beleidsvoering.”
“Men wijst altijd naar boven en als we dit doorzetten dan kan dat niet meer, want dan zit het in de beleidsvoering.”
Het ontstaan van het Klimaatneutraal plan
Begin 2020 staken drie albert-medewerkers en Groen is Doen (VPRO) de koppen bij elkaar om na te denken over hoe het klimaatneutraal plan kan worden geïntegreerd in het beleidsplan van de VPRO. Hiervoor heeft Groen is Doen de hulp ingeschakeld van het externe bureau Stimular. Stimular helpt bedrijven en organisaties om de bedrijfsvoering te verduurzamen. Naar aanleiding van een pitch heeft Groen is Doen een plan opgesteld over wat de omroep daadwerkelijk kan realiseren.
Een CO2-footprint maakt zichtbaar wat de huidige uitstoot is en wat dit concreet betekent om klimaatneutraal te kunnen produceren. Uit het rapport van Stimular blijkt dat de VPRO in 2019 verantwoordelijk was voor een totale CO2-uitstoot van 1.762 ton. “Dit komt overeen met 209 rondjes om de evenaar met een auto. Om dit te compenseren zijn 3.127 draaiuren van een windmolen nodig of 17.400m2 (circa 2,5 voetbalveld) aan zonneparken”. Dit is natuurlijk ontzettend veel en daarom pleit Groen is Doen voor een klimaatneutraal beleid binnen de VPRO.
Het hoofddoel is om uiterlijk in 2040 klimaatneutraal te zijn. Om dit te behalen is het tussendoel om in 2026 de CO2-footprint met minimaal 25% te verlagen en in 2030 met minimaal 50%. Grofweg komt dit neer op 881 ton CO2-uitstoot in 2013. *
Een deel van Groen is Doen is bezig geweest met inzicht krijgen in het aantal reizen voor producties. Daarnaast is onderzocht wat het energieverbruik is van het gebouw. Hiervoor is gekeken naar de apparatuur en het verbruik van gas/water/licht. Verder is het woon-werkverkeer inzichtelijk gemaakt. Aan de hand van deze resultaten is een calculator ingevuld om helder te krijgen wat er in totaal wordt verbruikt aan energie en waar winst behaald kon worden.
Op alle vlakken kunnen stappen worden gezet die een groot effect zouden hebben. Een van de prioriteiten voor de korte termijn is om het vliegverkeer binnen en buiten Europa te verminderen. Daarnaast moet het woon-werkverkeer naar de Villa, goed voor bijna de helft van de uitstoot, naar beneden. Het stroom- en gasverbruik binnen het gebouw is verantwoordelijk voor de rest van de tonnen CO2 uitstoot. Met het plaatsen van zonnepanelen en LED-verlichting kan hier op de langere termijn verandering in worden gebracht. Voor de korte termijn kan een grote stap worden gezet richting klimaatneutraal werken door groene stroom in te kopen.
Is dit allemaal mogelijk? De resultaten van het onderzoek moeten worden omgezet naar concrete plannen. Thuiswerken zou na de coronacrisis moeten worden gestimuleerd, want dat levert bij een kwart meer thuiswerken direct 100 ton minder CO2 uitstoot op. . Natuurlijk is dit afhankelijk van waar je woont, want als je op fietsafstand van de VPRO woont kun je beter naar de redactie gaan waar de verwarming toch al aanstaat.
Verder stelt Groen is Doen een nieuw fietsplan voor waardoor mensen die in Hilversum en omgeving wonen overstappen op de fiets. Dit kan ook inhouden dat er gebruik wordt gemaakt van een elektrische fiets. Samen met HR wordt er dit plan als concreet vormgegeven. Je wilt minder duurzaam gedrag natuurlijk ontmoedigen en duurzaam gedrag stimuleren, daarom wordt er ook bekeken hoe duurzaam reizen kan worden gecompenseerd, dat wil zeggen dat je anders compenseert wanneer iemand duurzaam reist.
“Je wilt ontmoedigen dat mensen doen wat niet duurzaam is, en dus promoten en stimuleren wat wel duurzaam is”.
Het klimaatneutraal plan heeft als doel om duurzaamheid een prominentere rol te laten spelen binnen de VPRO. De doelstellingen worden uiteindelijk beleid en onderdeel van waar de VPRO voor staat. Net zoals er beleid is voor diversiteit, moet ook duurzaamheid onderdeel zijn van de beleidsvorming. Groen is Doen verwacht dat de MT de boodschap oppakt, omdat het hele plan goed past binnen de VPRO-mentaliteit.
Een duidelijke, groene visie en gemotiveerde medewerkers kunnen dus bijdragen aan grootschalige acties om een organisatie te verduurzamen. Hiervoor is beleidsvorming belangrijk. Natuurlijk kunnen individuen elkaar tot duurzaam gedrag inspireren, maar een goed doordacht beleid is een randvoorwaarde om duurzaam gedrag met succes te stimuleren. Groen is Doen is hard op weg om het klimaatneutraal plan te realiseren in samenwerking met het MT. Inmiddels heeft het MT van de VPRO voor 2021 al €50.000 beschikbaar gesteld om maatregelen uit het klimaatneutraal plan te realiseren. Daarnaast is er geld vrijgemaakt voor een coördinator van de groene plannen, voor 10 uur per week.
Werk jij bij een andere omroep en heb je nog tips van hoe je van binnenuit voor een groene verandering kan zorgen? Laat het ons weten.
